Pomoc 1Czy apostołowie Jakub i Paweł nawzajem sobie zaprzeczają?

Czytając List Jakuba, można w pewnym momencie odnieść wrażenie, że Jakub w temacie wiary i uczynków mówi całkiem coś innego niż Paweł. Jak można wyjaśnić tę pozorną sprzeczność?

Jakub porusza w swoim liście wiele różnych tematów, ale można je zgrupować w dwóch ogólnych działach: wiary i uczynków. W związku z tym powstaje pytanie – co ma wspólnego wiara z uczynkami? Słowo „wiara” występuje tutaj 16 razy, słowo „uczynki” 15 razy. Ściśle z tym związane jest drugie pytanie: jak przejawia się wiara chrześcijanina na co dzień?

Reformator Marcin Luter nie do końca wiedział, jak ma podejść do Listu Jakuba. Nazwał go „nudną epistołą”. Wynikało to głównie z faktu, że Jakub – przynajmniej na pierwszy rzut oka – wydaje się przedstawiać temat „wiary i uczynków" inaczej niż Paweł. Jest to szczególnie widoczne w stwierdzeniach zawartych w rozdziale 2,14–26. Czytając ten fragment, można rzeczywiście odnieść wrażenie, że Jakub pisze przeciwko Pawłowej doktrynie usprawiedliwienia przez wiarę.

Faktem jest jednak, że Paweł i Jakub wcale sobie nie zaprzeczają, a raczej wzajemnie się uzupełniają. Kiedy właściwie zrozumiemy, o czym mówi Jakub i z jakiej perspektywy pisze na temat „wiary i uczynków” to uzyskamy odpowiedź na postawione pytanie.

Paweł wskazuje sposób, w jaki grzesznik może zostać usprawiedliwiony przed Bogiem, a mianowicie tylko przez wiarę, a nie przez uczynki (np. Rzym. 3,28; 4,5; Gal. 2,16; Efez. 2,8.9). Grzesznik nie może niczego ofiarować Bogu, aby być przez Niego przyjętym. Nikt nie może zasłużyć na niebo przez swoje własne uczynki. Paweł zwraca się więc do ludzi, którzy nie są jeszcze zbawieni.

Jakub pokazuje natomiast, w jaki sposób wiara uwidacznia się w życiu osoby, która uwierzyła – mianowicie poprzez odpowiednie uczynki i dzieła (np. Jak. 2,14). Chodzi o to, by osoba usprawiedliwiona przez wiarę była rozpoznawalna na co dzień (np. Jak. 2,17). Dobre uczynki w Liście Jakuba nie są „uczynkami prawa”, ale „uczynkami wiary”. Te uczynki nie usprawiedliwiają grzesznika przed Bogiem (jak twierdzi Paweł), ale wierzących przed ludźmi (o czym mówi Jakub). Nie należy zapominać, że również Paweł wielokrotnie akcentuje to w swoich pismach (np. Kol. 1,10; Efez. 2,10; Tyt. 2,14).

Paweł mówi o pozycji chrześcijanina. Jakub mówi o chrześcijańskiej praktyce. Chrześcijanin nie wykonuje dobrych uczynków, aby stać się wierzącym. On czyni dobre uczynki, ponieważ jest wierzącym!

 

Boży „porządek" wygląda następująco:

1. Zbawienie człowieka następuje przez wiarę, a nie z uczynków.

2. Wiara przejawia się w uczynkach. Okazujemy ją m.in. poprzez:

  • próby (rozdz. 1,2–18),
  • słuchanie i czynienie (rozdz. 1,19–27),
  • miłość i posłuszeństwo (rozdz. 2,1–26),
  • mądrość (rozdz. 3,1–18),
  • pokorę i zależność (rozdz. 4,1–17),
  • cierpliwość i nadzieję (rozdz. 5,1–12),
  • modlitwę (rozdz. 5,13–18) i
  • troskę o tych, którzy zbłądzili (rozdz. 5,19.20).

Jakub wymienia wiele sytuacji życiowych, w których okazuje się prawdziwość wiary. Wiara chrześcijanina sprawdza się w czasie prób, które pochodzą od Boga. Zalety konstrukcyjne statku nie ujawniają się w porcie czy na morzu przy pięknej pogodzie, lecz w czasie sztormu.

Jeśli będziemy pamiętać o tej podstawowej zasadzie, odniesiemy z Listu Jakuba duchową korzyść. Wtedy nie będzie to „nudna epistoła”, ale żywe i zmieniające życie słowo Boga.

E.A. Bremicker

 

Słowo Boże na dziś

"Tak, przyjdę wkrótce. Amen, przyjdź, Panie Jezu!"
(Księga Objawienia 22,20)

Zaproszenie

ZGROMADZENIA
Nd: 9:30 Wieczerza Pańska
11:00 Głoszenie Słowa Bożego
Wt: 18:30 Modlitwy i studium Słowa Bożego
Mikołów ul. Waryńskiego 42a